Əzələ ağrısı, tibbi adı ilə miyalji, adətən intensiv fiziki fəaliyyət, stress və ya kiçik yaralanmalar nəticəsində yaranır və ümumiyyətlə bir neçə gün ərzində keçir.
Ağrını yüngülləşdirmək üçün dincəlmə, soyuq və isti kompres, yüngül dartma hərəkətləri, masaj və ağrıkəsici kremlər təsirli ola bilər.
Yoqa və pilates kimi məşqlər və çobanyastığı və zəncəfil çayları əzələ gevşedici təsir göstərir. Ağrı ciddi və ya uzunmüddətlidirsə, həkim nəzarətində dərman və ya fiziki müalicə lazım ola bilər.
Əzələ ağrısı niyə olur?
Əzələ ağrısı demək olar ki, hər kəsin yaşadığı geniş yayılmış bir şikayətdir. Tək bir əzələni, əzələ qrupunu və ya bədənin tamamını təsir edə bilər.
Ağrıların səbəbi çox vaxt sadə əzələ yüklənməsi olsa da, bəzi hallarda altda yatan sistemik xəstəliklər də rol oynaya bilər.
Əzələ ağrılarının geniş yayılmış səbəbləri bunlardır:
- Həddindən artıq fiziki fəaliyyət
- Əzələ zorlanmaları və gərilmələri
- Stress və gərginlik
- İnfeksiyalar
- Elektrolit tarazlığının pozulması
- Əzələ yaralanmaları
- Bəzi dərmanların yan təsiri
- Yuxu pozuntuları
Həddindən artıq fiziki fəaliyyət
İntensiv məşq, adət edilməmiş hərəkətlər və ya antrenman sonrası əzələlərdə cırıqlar yarana bilər. Bu vəziyyət gecikmış əzələ ağrısı (DOMS) olaraq adlandırılır.
Əzələ zorlanmaları və gərilmələri
Qəfil hərəkətlər, ağırlıq qaldırma və ya pis duruş əzələ liflərində gərilmələrə və ağrıya səbəb ola bilər.
Stress və gərginlik
Stress, xüsusilə boyun, çiyin və arxa əzələlərində gərginliyə yol açır. Bu vəziyyət də ağrıya səbəb ola bilər.
İnfeksiyalar
Qrip, COVID-19 kimi viral infeksiyalar zamanı immunitet sistemi ilə əlaqədar olaraq bütün bədəndə geniş yayılmış əzələ ağrıları inkişaf edə bilər.
Elektrolit tarazlığının Pozulması
Maqnezium, kalsium və kalium kimi elektrolitlərin azlığı əzələ funksiyalarını təsir edərək ağrıya və krampslara yol aça bilər.
Əzələ yaralanmaları
Düşmə, dəymə və ya zərbə nəticəsində yaranan əzilmə kimi vəziyyətlər də əzələ toxumasında ağrı yarada bilər.
Bəzi dərmanların yan təsiri
Xolesterol dərmanları kimi bəzi dərmanlar nadir hallarda əzələ ağrısı və əzələ iltihabına səbəb ola bilər.
Yuxu pozuntuları
Kifayət qədər yuxu almaması əzələlərin tam olaraq təmir edilməsinə mane olur və bu da əzələ ağrısına səbəb olur.
Əzələ ağrısı üçün nələr edə bilərik?
Əzələ ağrısı, intensiv fiziki fəaliyyət, əzələ zorlanması, əzələ xəstəlikləri, stress və ya kiçik yaralanmalar səbəbindən tez-tez ortaya çıxan bir vəziyyətdir.
Çoxunun bir neçə gün ərzində öz-özünə sağalır, lakin düzgün üsullar istifadə edilərək bu müddət qısaldıla bilər və ağrı daha dözülə biləcək bir vəziyyətə gətirilə bilər.
Əzələ ağrısını yüngülləşdirmək üçün ilk olaraq əzələləri dincəldirmək vacibdir. Soyuq və isti kompres tətbiqləri əzələlərin rahatlamasına və iltihabın azalmasına kömək edir.
Yüngül dartma hərəkətləri ağrının şiddətini azaldarkən, masaj və əzələ gevşedici kremlər də təsirli həllər arasında yer alır.
Bundan əlavə, maye istehlakını artırmaq və maqnezium kimi mineralların qəbulunu dəstəkləmək əzələlərin sağalma prosesini sürətləndirə bilər.
Əzələ ağrısını yüngülləşdirmək üçün bu üsullar istifadə edilə bilər:
- Əzələlərin sağalması üçün kifayət qədər dincəlin
- İlk 48 saat ərzində iltihablanmanı azaldın
- Əzələləri gevşetmək üçün isti tətbiq edin
- Ağrını azaltmaq üçün nazik dartma hərəkətləri edin
- Qan dövranını artırmaq üçün yüngül masaj tətbiq edin
- Lokal ağrılar üçün ağrıkəsici kremlərdən faydalanın
- Əzələ sağlığı üçün kifayət qədər su içməyi unutmayın
- Əzələlərin bərpası üçün maqnezium baxımından zəngin qidalar istehlak edin
- Rahatlaşdırma texnikaları ilə əzələ gərginliyinin qarşısını alın
Əzələ ağrısı üçün evdə tətbiq edilə bilən üsullar
Əzələ ağrısı üçün evdə tətbiq edilə bilən sadə üsullar həm ağrını yüngülləşdirmək, həm də əzələlərin daha tez sağalmasını təmin etmək üçün təsirli ola bilər.
Düzgün tətbiqlər ilə əzələlərinizi rahatlaşdıra və gündəlik həyatınıza daha komfortlu şəkildə davam edə bilərsiniz.
Əzələ ağrısına yaxşı gələn təbii həllər
Əzələ ağrısını yüngülləşdirmək üçün təbii üsullar olduqca təsirlidir. İsti kompres əzələləri gevşedərkən, soyuq kompres iltihablanmanı azaldaraq rahatlaşdırma təmin edir.
Əzələ ağrısına yaxşı gələn təbii həllər bu şəkildə sıralana bilər:
- İsti və soyuq kompres tətbiqi
- Epsom duzu ilə hamam etmək
- Bitki yağları ilə masaj
- Yüngül məşq və elastiklik hərəkətləri
Əzələ ağrısını yüngülləşdirmək üçün nə edilə bilər?
Əzələ ağrısını yüngülləşdirmək üçün müntəzəm hidratasiya təmin edilməli və əzələlərin bərpasına kömək etmək məqsədilə kifayət qədər dincəlməlidir.
Əzələ ağrısını yüngülləşdirmək üçün bu üsullar izlənə bilər:
- Bol su istehlak etmək
- Əzələlərə dincəlmə imkanı vermək
- Arnika yağı və ya evkalipt yağı istifadəsi
- Yoqa və meditasiya etmək
- Maqnezium tərkibli əlavələr və qidalar istehlak etmək
Əzələ ağrısını azaldan qidalar nələrdir?
Əzələ ağrısını azaldan qidalar bədənin təbii sağalma prosesini dəstəkləyərək ağrını yüngülləşdirə bilər və əzələlərin tez bir şəkildə bərpa olmasına kömək edə bilər.
Düzgün qidalanma əzələlərdə iltihablanmanı azaldır, qan dövranını yaxşılaşdırır və əzələ liflərinin təmirini sürətləndirir. Bu səbəbdən müntəzəm olaraq müəyyən qidaları istehlak etmək həm məşq sonrası, həm də gündəlik həyatda əzələ ağrıları ilə başa çıxmada təsirli üsuldur.
Əzələ ağrısını azaldan qidalar bu şəkildə sıralana bilər:
- Sarıkök
- Albalı
- Omeqa-3 zəngin balıqlar
- Banan
- Şirin kartof
- İspanaq və digər yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər
Əzələ ağrısı üçün müalicə üsulları
Əzələ ağrısı adətən həddindən artıq istifadə, travma, stress və ya zəif əzələ quruluşu səbəbindən ortaya çıxan narahatlıq verici vəziyyətdir. Gündəlik həyatı mənfi təsir edən bu ağrılar çox vaxt sadə üsullarla yüngülləşdirilə bilər.
Lakin uzunmüddətli və ya ciddi əzələ ağrılarında peşəkar dəstək almaq vacibdir. Əzələ ağrısının müalicəsində istifadə edilən üsullar şəxsin yaşına, həyat tərzinə və ağrının mənbəyinə görə fərqlilik göstərə bilər.
Fiziki müalicə əzələ ağrısının aradan qaldırılmasında elmi olaraq sübut edilmiş ən təsirli üsullardan biridir. Fizioterapevt tərəfindən aparılan qiymətləndirmələr nəticəsində ağrının mənbəyinə görə şəxsə xüsusi müalicə planı hazırlanır.
Fiziki müalicə proqramları həm əzələ ağrısını yüngülləşdirir, həm də təkrarının qarşısını almağa kömək edir.
Masaj terapiyası əzələ ağrısı üçün effektiv olurmu?
Masaj terapiyası əzələ ağrısını yüngülləşdirmək və əzələləri rahatlaşdırmaq üçün üstünlük verilən məşhur üsuldur. Masaj bədəndəki qan dövranını sürətləndirərək əzələlərin sağalma prosesini dəstəkləyir. Eyni zamanda əzələlərdəki gərginliyi azaldaraq ümumi rahatlaşdırma təmin edir. Masaj terapiyası əzələ ağrısını azaltmada bu təsirləri göstərir:
Qan Dövranını Artırır: Masaj zamanı əzələlərə edilən təzyiq qan damarlarını genişləndirərək əzələlərə daha çox oksigen və qida daşınmasını təmin edir. Bu, əzələlərin özünü təmir etmə prosesini sürətləndirir.
Endorfin İfrazını Stimullaşdırır: Masajın rahatlaşdırıcı təsiri beynin təbii ağrıkəsicisi olan endorfin hormonunun ifrazını artırır. Bu da ağrının daha az hiss edilməsinə yol açır.
Əzələ Spazmlarını Azaldır: Dərin toxuma masajı əzələlərdə yaranmış düyünləri və spazmaları həll edərək hərəkət qabiliyyətini artırır.
Zehni və Fiziki Rahatlaşdırma Təmin Edir: Əzələ ağrısı çox vaxt streslə əlaqəlidir. Masaj həm bədəni, həm də zehni rahatlaşdırır, bu da ağrının şiddətini azaldır.
Kinezyo Bant
Kinezyo bant əzələ ağrısının yüngülləşdirilməsi və əzələlərin funksionallığının artırılması məqsədilə istifadə edilən xüsusi bantdır. Bu bantlar elastik quruluşu ilə dəri üzərinə yapışdırılaraq tətbiq edilir və hərəkət zamanı əzələləri dəstəkləyir.
İdmançılarda tez-tez üstünlük verilən kinezyo bant eyni zamanda gündəlik həyatda əzələ ağrısı çəkən şəxslər üçün də təsirli üsuldur.
Kinezyo bantın faydaları bunlardır:
Qan Dövranını Sürətləndirir: Bant dərini yüngülcə qaldıraraq bölgədəki qan dövranını artırır. Beləliklə əzələlərə daha çox oksigen və qida çatır, ağrı azalır.
Əzələləri Dəstəkləyir: Əzələlərin düzgün şəkildə hərəkət etməsini təmin edir və lazımsız zorlanmaların qarşısını alır.
Limf Drenajını Yaxşılaşdırır: Şişkinlik və iltihablanma olan bölgələrdə limf axını sürətləndirərək ödemin azalmasına kömək edir.
Ağrını Azaldır: Sinir uclarını stimullaşdıraraq ağrının hiss edilməsini azaldır.
Bu məqalə ümumi məlumat məqsədilə hazırlanmışdır. Fərdi tibbi məsləhət üçün mütəxəssis həkimə müraciət edin.