Boğaz ağrısı üçün nə etməli?

Boğaz ağrısı nədir?

Boğaz ağrısı, boğazın qıcıqlanması və ya iltihablanması nəticəsində ortaya çıxan bir simptomdur. Boğaz ağrısı adətən viral və ya bakterial infeksiyalardan qaynaqlanır.

Boğaz ağrısı üçün nə etməli?

Boğaz ağrısının müalicəsi altda yatan səbəbə görə dəyişə bilər.

Budur, geniş istifadə olunan müalicə üsulları:

İstirahət: Səs tellərini dincəltmək boğaz ağrısının sağalmasına kömək edə bilər. Qışqıraraq danışmaq mümkün qədər azaldılmalıdır.
İsti və ya soyuq içkilər: İlıq su, bitki çayı və ya duzlu su ilə qarqara kimi isti içkilər boğazdakı qıcıqlanmanı sakitləşdirə bilər. Soyuq içkilər və ya dondurma da müvəqqəti rahatlama təmin edə bilər.
Ağrıkəsicilər: Əgər boğaz ağrısı şiddətlidirsə, həkimin tövsiyəsi ilə ağrıkəsicilərdən istifadə edilə bilər. Aspirin və ya tərkibində aspirin olan məhsullar isə uşaqlara verilməməlidir.
Boğaz pastilləri və ya spreyləri: Apteklərdən əldə edilən boğaz pastilləri və ya spreyləri boğazdakı ağrını yüngülləşdirə bilər. Ancaq həkim tərəfindən tövsiyə edilən məhsullar istifadə olunmalıdır.
Nəmli hava: Nəmli bir mühit boğazı nəmləndirərək qıcıqlanmanı azalda bilər. Evdə buxar cihazı istifadə edilə bilər və ya otaq nəmləndiricisi ilə nəmləndirilə bilər.
Antibiotiklər: Boğaz ağrısının əksər səbəbi viral infeksiyalardır və antibiotiklər bu vəziyyətdə təsirli deyil. Ancaq bakterial bir infeksiya olduqda, həkim tərəfindən uyğun antibiotik müalicəsi başlana bilər.
Maye qəbulu: Bol miqdarda su içmək boğazı nəmləndirməyə kömək edir və sağalmanı dəstəkləyir.
Yumşaq qidalar: Qıcıqlanmış boğazı daha da narahat etməmək üçün yumşaq və asan udulan qidalar seçilməlidir. Şorba, püre, qatıq kimi qidalar boğazın rahatlamasına kömək edir.

Ən çox rast gəlinən səbəblər arasında soyuqdəymə, qrip, badamcıq iltihabı, faringit (udlağın iltihabı) və laringit (səs tellərinin iltihabı) yer alır.

Boğaz ağrısı aşağıdakı əlamətlərlə birlikdə ortaya çıxa bilər:

Udqunma çətinliyi
Quruluq və ya qıcıqlanma hissi
Boğazda yanma və ya ağrı hissi
Səs batıqlığı
Öskürək
Ağız qoxusu
Adətən limfa düyünlərində şişkinlik və həssaslıq

Boğaz ağrısı adətən yüngül və ya orta şiddətli olur və bir neçə gün ərzində öz-özünə sağalır. Ancaq şiddətli və ya uzun sürən boğaz ağrısı hallarında mütəxəssis LOR həkimə müraciət etmək vacibdir.

Unutmayın, bunlar yalnız ümumi məlumatlardır. Hər hansı bir sağlamlıq probleminiz varsa, bir tibb mütəxəssisinə müraciət etməyiniz vacibdir.

Boğaz ağrısının səbəbləri nələrdir?

Boğaz ağrısı bir çox fərqli səbəbdən ortaya çıxa bilər. Ən yayğın səbəblər bunlardır:

Viral infeksiyalar: Boğaz ağrısının ən çox rast gəlinən səbəblərindən biri soyuqdəymə və qrip kimi viral infeksiyalardır. Bu infeksiyalar adətən boğazda qıcıqlanmaya və ağrıya səbəb olur.
Bakterial infeksiyalar: Streptokok bakteriyası kimi bəzi bakterial infeksiyalar boğaz ağrısına səbəb ola bilər. Bu cür infeksiyalar bəzən boğazın arxasında ağ ləkələrin görünməsinə də yol aça bilər.
Allergiyalar: Bəzi insanlar tozcuqlara, ev tozu gənələrinə, heyvan tüklərinə və ya kifə qarşı həssaslıq göstərirlər. Bu allergenlərə məruz qaldıqda boğaz ağrısı və qıcıqlanma yarana bilər.
Reflüks: Mədə turşusunun yemək borusuna geri qayıtması qastroezofageal reflüks xəstəliyi (GERD) kimi tanınır. Bu halda mədə turşusu boğazı qıcıqlandıraraq ağrıya səbəb ola bilər.
Quruluq: Quru hava, siqaret çəkmək və ya tənəffüs etdiyimiz bəzi kimyəvi maddələr boğazın qurumasına yol aça bilər. Qurumuş boğaz adətən ağrılı və narahat olur.
Yüksək səslə danışmaq: Uzun müddət yüksək səslə danışmaq və ya mahnı oxumaq səs tellərini qıcıqlandıraraq boğaz ağrısına səbəb ola bilər.
Anatomik faktorlar: Bəzi insanlar anadangəlmə dar və ya uzun badamcıqlara, adenoidlərə və ya burun çəpərində əyrilik kimi anatomik problemlərə sahib ola bilərlər. Bu hallar da boğaz ağrısına səbəb ola bilər.

Boğaz ağrısı adətən öz-özünə sağalır, ancaq uzun sürən və ya şiddətli ağrı hallarında mütəxəssis həkimə müraciət edilməlidir.

Boğaz ağrısına necə diaqnoz qoyulur?

Xəstəlik tarixçəsinin (anamnez) toplanması: Həkim boğaz ağrısı ilə bağlı simptomların nə vaxt başladığını, şiddətini, müddətini və digər əlamətləri (məsələn, qızdırma, öskürək, səs dəyişikliyi) soruşacaq. Həmçinin, şəxsin xəstəlikləri, allergiyasının olub-olmadığı, siqaret istifadə edib-etmədiyi kimi məlumatlar da dəyərləndirilə bilər.
Fiziki müayinə: Həkim boğazda qızartı, şişkinlik, ağ ləkələr və ya badamcıqlarda iltihab kimi əlamətləri yoxlayacaq. Həmçinin, limfa düyünlərini və boyun nahiyəsini də yoxlaya bilər.
Laborator analizlər: Bəzi hallarda, boğaz ağrısının səbəbini müəyyən etmək üçün həkim boğazdan yaxma (kultura) və ya sürətli strep testi kimi laborator analizlər istəyə bilər. Bu testlər bakterial infeksiyaları, xüsusilə də streptokok infeksiyalarını aşkar etmək üçün istifadə edilə bilər.
Lazım gələrsə digər testlər: Əgər mütəxəssis altta yatan başqa bir vəziyyətdən şübhələnərsə, qan analizi, görüntüləmə və ya allergiya testləri kimi əlavə testlər istəyə bilər.

Boğaz ağrısı adətən viral infeksiyalardan qaynaqlandığı üçün çox vaxt testlərə ehtiyac duyulmur və simptomatik müalicə tətbiq olunur.

Ancaq əlamətlər şiddətli və ya uzun müddət davam edərsə və ya bakterial infeksiya şübhəsi varsa, həkim daha ətraflı dəyərləndirmə apara və uyğun müalicə tədbirləri təyin edə bilər.

Boğaz ağrısı əlamətləri uzun müddət davam edərsə, şiddətlənərsə və ya altta yatan bir vəziyyətdən şübhələnilərsə, vaxt itirmədən həkimə müraciət edilməlidir.

Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.