Bel ağrınız var? Tək deyilsiniz. Hər kəs istənilən vaxt, hətta hər hansı bir zədə və ya digər risk faktorları olmadan belə bel ağrısı yaşaya bilər.
Bel ağrısı hər zaman ciddi olmur və çox vaxt öz-özünə yaxşılaşa bilər. Lakin bəzi hallarda ağrı bədəninizin sizə nəyinsə düzgün olmadığını söyləməsinin bir yoludur.
Niyə bel ağrısı bu qədər geniş yayılmış problemdir?
Belinizin alt hissəsində adətən cəmi beş fəqərə var – boyun və orta belinizə nisbətən daha az. Və bu fəqərələr çox ağır iş görür!
Sizin bel nahiyəniz onurğanızın çanaq sümüyünüzlə birləşdiyi yerdir və bədəninizin yuxarı hissəsinin bütün ağırlığını daşıyır. Bu bölgə çoxlu hərəkət və stress yaşayır, bu da yeyilmə, zədələnmə və xəsarətlərə səbəb ola bilər.
Bel ağrısının səbəbləri nələrdir?
Onurğa artriti
Onurğa artriti – onurğa oynaqlarının yavaş deqenerasiyası – bel ağrısının ən tez-tez rast gəlinən səbəbidir.
İnsan yaşlandıqca yeyilmə və zədələnmə yaşayırıq və yaşlandıqca belinizin ağrımağa başlaması normaldır. Onurğa oynaqları arasındakı qığırdaq parçalandıqca, ətraf toxumalar iltihablaşa bilər.
İltihab və qığırdağın nazikləşməsi oynaqda sürtünməni artırır, bu da bel nahiyəsində ağrı yarada bilər.
Bel zədələnmələri
Bəzi bel zədələri qəfil və travmatik ola bilər, bəziləri isə zamanla yavaş-yavaş yaranır. Siz düşünə bilərsiniz ki, idmançılar və aktiv insanlar aktiv həyat tərzinə görə ən çox zədələnirlər. “Amma bu həmişə belə olmur,” Chhatre deyir.
Siz yatağın altından corab götürmək üçün əyilərkən də belinizi incidə bilərsiniz.
Disk yırtığı (qrija)
Yırtılmış və ya qabarıq disk, öz qişasından “tökülmüş” diskdir. Bu ən çox bel nahiyəsində baş verir. Zədələnmiş disk həmişə ağrımaya bilər.
Lakin hətta ağrısız olsa da, onun tərkibi yaxınlıqdakı sinirlərə təzyiq göstərə və ya qıcıqlandıra bilər, bu da bel nahiyəsində və digər sahələrdə ağrıya səbəb ola bilər.
Hansı həyat tərzi faktorları bel ağrısına təsir göstərir?
Bel ağrısının inkişaf etmə ehtimalına təsir edə bilən üç əsas həyat tərzi faktoru var:
Siqaret istifadəsi
Bir çox araşdırmalar siqaret istifadəsi ilə bel ağrısı arasında əlaqə qurub. Siqaret çəkmək bədən daxilində iltihabı artırır və bədənin özünü sağaltmasına mane olur.
Artıq çəki
Piylənmə də bir çox xroniki ağrı növləri ilə, o cümlədən bel ağrısı ilə əlaqələndirilir. Yüksək bədən kütləsi indeksi (BMI) olan insanlarda onurğaya olan stress artır, bu da daha çox yeyilmə və yırtılmaya səbəb olur.
Fiziki aktivlik səviyyəniz də bel sağlamlığınızda rol oynaya bilər. Oturaq həyat tərzi bel ağrısı inkişaf etdirmə riskinizi artıra bildiyi kimi, həddindən artıq və ya ağır fiziki aktivlik də risk yarada bilər.
Bel ağrısı hava ilə əlaqəli ola bilər?
Əgər soyuq və ya hava dəyişəndə bel ağrılarınızın pisləşdiyini hiss edirsinizsə, bel ağrısı həqiqətən barometrik təzyiq və xarici temperaturla əlaqəli ola bilər.
Təzyiqdəki dəyişikliklər bəzən artritik oynaqlar da daxil olmaqla, onurğada ağrıya səbəb ola bilər. Əzələlər və oynaqlar ümumiyyətlə ətraf mühitə reaksiya verirlər, bu da onları daha sərt edir və zədələnmə ehtimalını artırır.
Bel ağrısı böyrək ağrısı ola bilər?
Bəli ola bilər. Böyrəklər bədəninizin arxa tərəfində yerləşir və böyrək ağrısı bəzən bel ağrısı kimi hiss oluna bilər.
Bel ağrısının böyrək ilə əlaqəli olduğunu dəqiq bilmək üçün mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır.
Bel ağrısı ayaqlara vurursa bu nə deməkdir?
Bel ağrısı bədənin digər hissələrinə: öz mənşəyindən yuxarı və ya aşağı yayıla bilər. Bəzən bel ağrısı kürəyin bir tərəfində ola bilər, bu da normaldır.
Əgər ağrı bel nahiyəsindən bir və ya hər iki ayağa yayılırsa, bu, siatik (sinir ağrısı) ola bilər, lakin həmişə belə olmur.
Beldə ağrının ayaqlara yayılmasına səbəb ola biləcək bir çox hissələr var, məsələn, faset oynaqları, sakroiliak oynaqlar, əzələlər və ya bursa iltihabı.
Bel ağrısı xərçəng kimi ciddi bir xəstəliyin əlaməti ola bilər?
Bel ağrısı xərçənglə əlaqəli ola bilər. Əslində, bu, prostat xərçəngi metastaz verəndə və zədələr yaratdıqda ilk simptomlardan biridir.
Demək olar ki, hər hansı bir xərçəng belə yayıla bilər və bəziləri, məsələn, sarkoma, bel nahiyəsində başlaya bilər.
Xüsusilə bel ağrısından başqa digər simptomlar yaşayırsınızsa, ehtiyatlı olun. Əlavə simptomlarınız və ya narahatlıqlarınız varsa, həkiminizlə danışın.
Bel ağrısı üçün nə edə bilərəm?
Fiziki Aktivlik və İdman: Müntəzəm idman bel ağrısını yüngülləşdirməyə kömək edə bilər. Bel əzələlərini və onurğanı gücləndirmək üçün hazırlanmış idman proqramları bel ağrısının təkrarlanmasının qarşısını ala bilər. Həmçinin, gərilmə hərəkətləri bel elastikliyini artıra və əzələ gərginliyini azalda bilər.
Düzgün Duruş və Bədən Mexanikası: Düzgün duruş onurğanın tarazlı şəkildə düzülməsinə kömək edir və onurğa üzərindəki stresi azaldır. Xüsusilə ağır əşyaları qaldırarkən, ayaqların və dizlərin düzgün mövqeyini qorumaq vacibdir.
Həmçinin, əyilərkən və ya dönərkən belin düzgün şəkildə dəstəkləndiyinə əmin olmaq lazımdır.
Çəki Nəzarəti: Həddindən artıq çəkisi olan insanlarda bel bölgəsindəki əlavə yük artır və bel ağrısı şiddətlənə bilər. Çəki vermək onurğa və bel sağlamlığı üçün vacibdir. Sağlam qidalanma və müntəzəm fiziki aktivliklə çəki nəzarəti təmin edilə bilər.
Düzgün Yataq Seçimi: Düzgün yataq seçimi bel ağrısının müalicəsində vacibdir. Orta sərtlikdə bir yataq onurğanı dəstəkləyir və yuxu zamanı rahatlamağı təmin edir. İstifadə ediləcək yataq dəstəkləri ilə xüsusilə arxası üstə və yan yatma vəziyyətlərində bel ağrısı azaldıla bilər.
Fiziki Terapiya və Masaj: Bel ağrısının müalicəsində fiziki terapiyanın əhəmiyyəti böyükdür. Fizioterapevtlər bel ağrısını yüngülləşdirmək və funksiyaları artırmaq üçün şəxsə xüsusi idman proqramları hazırlaya bilərlər.
Həmçinin masaj əzələlərin boşalmasına və qan dövranının artmasına kömək edərək ağrını yüngülləşdirə bilər.
İsti və Soyuq Müalicələr: İsti və soyuq kompresslər bel ağrısını yüngülləşdirmək üçün istifadə edilən sadə və təsirli üsullardır. İsti kompresslər əzələləri rahatlaşdırır və qan axınını artıraraq ağrını azalda bilər. Soyuq paketlər isə iltihabı azalda bilər və ağrıya qarşı buz effekti təmin edir. Bu müalicələr bel ağrısını evdə keçirmək üçün istifadə edilə bilər.
Bel ağrım olduqda nə vaxt həkimə müraciət etməliyəm?
Bir çox hallarda bel ağrısı öz-özünə dayanır. Lakin dayanmırsa mütləq şəkildə həkim mütəxəssislərə müraciət etməyiniz tövsiyyə olunur.
- Əgər ağrı dörd həftə və ya daha çox davam edirsə
- Əgər ağrı vaxt keçdikcə daha da pisləşirsə
- Əgər qızdırma, əhəmiyyətli çəki itkisi və ya çəki artımı, ətraflarda funksiya itkisi və ya zəiflik, sidik kisəsi problemləri və s. kimi digər simptomlar yaşayırsınızsa
Bu məlumat yalnız maarifləndirmə məqsədi daşıyır və tibbi məsləhət əvəzi deyildir. Hər hansı sağlamlıq problemləri üçün həmişə həkim mütəxəssis ilə məsləhətləşin.
