Prostat böyüməsi (Xoşxassəli Prostat Hiperplaziyası – BPH), prostat vəzinin yaşla birlikdə böyüməsi halıdır.
Bu hal kişilərdə tez-tez görülən narahatlıqdır və sidik çıxarmada çətinlik, tez-tez sidiyə çıxma, gecə sidik çıxarma ehtiyacı kimi əlamətlərə səbəb ola bilər.
Prostat böyüməsi: səbəbləri və əlamətləri
Prostat böyüməsi yaşla birlikdə təbii bir prosesdir. Prostat vəzi kişilik hormonu olan testosteronun təsiri ilə böyüyür və bu böyümə 50 yaşından sonra sürətlənir.
Prostat böyüməsinin dəqiq səbəbi bilinmir, ancaq genetik amillər, həyat tərzi amilləri və hormonlar təsirli ola bilər.
Prostat böyüməsinin əlamətləri
- Sidiyə çıxmada çətinlik: Sidik çıxararkən zəif axın, sidik çıxararkən kəsilmə, sidik çıxararkən gərginlik, sidik çıxararkən ağrı və ya yanma kimi əlamətlər.
- Tez-tez sidik çıxarma: Gündüz və gecə tez-tez sidik çıxarma ehtiyacı.
- Gecə sidik çıxarma ehtiyacı: Gecə sidik çıxarma ehtiyacı səbəbindən yuxunun bölünməsi.
- Sidik çıxararkən ani istək: Sidik çıxarma ehtiyacının qəflətən ortaya çıxması və nəzarət edilə bilməməsi.
- Sidik qaçırma: Öskürək, asqırıq və ya gülmə zamanı sidik qaçırma.
- Boşalma zamanı ağrı: Boşalma zamanı ağrı və ya narahatlıq.
Prostat böyüməsi müalicəsi
Prostat böyüməsi müalicəsi xəstənin əlamətlərinə və prostat böyüklüyünə bağlı olaraq dəyişir.
Prostat böyüməsi müalicəsində istifadə olunan üsullar
- Dərmən müalicəsi: Prostat böyüməsinin səbəb olduğu simptomları yüngülləşdirmək üçün bəzi dərmanlar istifadə olunur. Bu dərmanlar prostatın böyüməsini yavaşlatmağa, sidik yolunu genişləndirməyə və ya sidik axınını yaxşılaşdırmağa kömək edə bilər.
- Cərrahi üsullar: Dərmən müalicəsinə cavab verməyən və ya ciddi sidik yolu tıxanıqlığı olan xəstələrdə cərrahi müdaxilə lazım ola bilər. Prostat böyüməsini kiçiltmək üçün istifadə olunan cərrahi üsullar bunlardır:
- Transüretral rezeksiya (TURP): Prostatın bir hissəsini çıxarmaq üçün istifadə olunan üsuldur.
- HolEP Lazer prostat əməliyyatı: HoLEP lazer istifadə edərək prostatı kiçiltmək üçün istifadə olunan üsuldur.
- Prostat stentləri: Sidik yoluna yerləşdirilən stent sidik axınını yaxşılaşdırmağa kömək edir.
- Minimal invaziv üsullar: Cərrahiyə ehtiyac olmadan prostat böyüməsini kiçiltmək üçün istifadə olunan üsullar bunlardır:
- Transüretral mikrodalğa müalicəsi (TUMT): Mikrodalğa istifadə edərək prostatı qızdırmaq və kiçiltmək üçün istifadə olunan üsuldur.
- Yüksek intensivlikli fokuslanmış ultrason (HIFU): Fokuslanmış ultrason dalğaları istifadə edərək prostatı qızdırmaq və məhv etmək üçün istifadə olunan üsuldur.
Bu məlumat yalnız maarifləndirmə məqsədi daşıyır və tibbi məsləhət əvəzi deyildir. Hər hansı sağlamlıq problemləri üçün həmişə həkim mütəxəssis ilə məsləhətləşin.
