Auqmentin (augmentin) dərmanı nə üçündür?

Auqmentin (Augmentin) bakterial infeksiyaları müalicə etmək üçün istifadə olunan güclü bir antibiotikdir.

Bəs, tibbi olaraq tez-tez adı çəkilən Auqmentin (augmenting) dərmanı nə üçündür? Bu dərman niyə bu qədər geniş istifadə olunur və onun digər antibiotiklərdən fərqi nədir?

VACİB QEYD: Auqmentin reseptli bir dərmandır. Həkim təyinatı olmadan, qonşunun və ya qohumun məsləhəti ilə qətiyyən istifadə edilməməlidir. Həkiminiz infeksiyanızın bakterial olduğuna və məhz bu dərmana ehtiyacınız olduğuna qərar verməlidir.

Auqmentin (augmentin) qiyməti

Auqmentin (Augmentin) dərmanının Azərbaycandakı qiyməti onun dozasından, formasından (tablet və ya suspenziya) və qablaşdırmadakı sayından asılı olaraq dəyişir. Həmçinin, fərqli aptek şəbəkələrində qiymətlər cüzi fərqlənə bilər.

Azərbaycandakı onlayn aptek məlumatlarına əsasən (Noyabr 2025-ci il tarixi üçün), ən çox tələb olunan formalarının təxmini qiymətləri aşağıdakı kimidir:

• Auqmentin 625 mq (500/125 mq) N14 tablet: Təxminən 9.00 AZN – 11.50 AZN arası.
• Auqmentin 1000 mq (875/125 mq) N14 tablet: Təxminən 15.00 AZN – 18.00 AZN arası.
• Auqmentin Suspenziya (Şərbət) 400 mq/57 mq (70 ml): Təxminən 8.50 AZN – 10.00 AZN arası.

Vacib Qeyd:

• Qiymətlər istehsalçı ölkədən (məsələn, İngiltərə, Türkiyə) və ya dərmanın orijinal (Auqmentin) və ya onun analoqu (məsələn, Amoksisilin/Klavulanat tərkibli başqa brend) olmasından asılı olaraq da fərqlənə bilər.
• Bu qiymətlər təxminidir və dəyişə bilər. Ən dəqiq məlumatı almaq üçün yaxınlıqdakı aptekdən və ya onlayn apteklərin veb-saytlarından dəqiqləşdirməyiniz tövsiyə olunur.
• Auqmentin reseptlə satılan bir dərmandır, onu yalnız həkim təyinatı ilə istifadə etmək lazımdır.

Auqmentin dərmanı necə işləyir?

Auqmentin dərmanın nə üçün təsirli olduğunu başa düşmək üçün onun tərkibindəki iki əsas komponenti bilmək lazımdır: Amoksisilin və Klavulan turşusu.

1. Amoksisilin (Amoxicillin): Bu, penisilin qrupuna daxil olan geniş spektrli bir antibiotikdir. Amoksisilinin əsas vəzifəsi bakteriyaların hüceyrə divarını qurmasına mane olmaqdır. Hüceyrə divarı bakteriyanı xarici təsirlərdən qoruyan bir zireh kimidir. Amoksisilin bu zirehin “tikintisini” pozur, nəticədə bakteriya zəifləyir və məhv olur.
2. Klavulan turşusu (Clavulanic Acid): Məsələ burasındadır ki, bəzi “ağıllı” bakteriyalar özlərini qorumaq üçün beta-laktamaza adlı xüsusi bir ferment (kimyəvi maddə) istehsal edirlər. Bu ferment Amoksisilin kimi antibiotikləri parçalayır və onları təsirsiz hala gətirir. Məhz bu, antibiotik müqavimətinin əsas səbəblərindən biridir.

Klavulan turşusu isə bir “qəhrəman” rolunu oynayır. Özü birbaşa güclü antibiotik olmasa da, onun əsas vəzifəsi beta-laktamaza fermentini tapıb zərərsizləşdirməkdir. Klavulan turşusu bu fermentə “hücum edərək” onu “məşğul saxlayır” və beləcə Amoksisilinə öz işini görmək üçün “imkan yaradır”.

Buna görə də Auqmentin, təkbaşına Amoksisilinin təsir edə bilmədiyi müqavimətli bakteriyalara qarşı effektivdir.

Auqmentin hansı xəstəlikləri müalicə edir?

Auqmentin dərmanı nə üçündür? sualının əsas cavabı onun müalicə etdiyi geniş infeksiya spektrində gizlidir.

Bu dərman, yuxarıda bəhs edilən müqavimət mexanizminə sahib olan bakteriyaların səbəb olduğu bir çox infeksiyanın müalicəsində istifadə olunur:

Tənəffüs yolu infeksiyaları

• Bakterial Sinusit: Virusla başlayan soyuqdəymədən fərqli olaraq, bakterial sinusit (sinusların iltihabı) üz nahiyəsində ağrı, təzyiq, qatı, rəngli burun axıntısı və uzun sürən hərarətlə özünü göstərir. Auqmentin, sinusitə səbəb olan Haemophilus influenzae və Moraxella catarrhalis kimi müqavimətli bakteriyalara qarşı təsirlidir.
• Kəskin Bakterial Bronxit və Pnevmoniya: Xüsusilə xroniki ağciyər xəstəliyi olan şəxslərdə bronxitin bakterial kəskinləşməsində və ya cəmiyyətdə qazanılmış pnevmoniyada (sətəlcəm) həkimlər tərəfindən təyin edilə bilər.

Qulaq, Burun və Boğaz infeksiyaları

• Orta Qulaq İltihabı (Otitis Media): Xüsusilə uşaqlar arasında çox yayılmışdır. Təkrarlanan və ya digər antibiotiklərə cavab verməyən kəskin orta qulaq iltihabının müalicəsində Auqmentin qızıl standartlardan biri hesab olunur.
• Tonsillit və Faringit (Anqina): Baxmayaraq ki, bir çox boğaz ağrısı virus mənşəlidir, Streptococcus pyogenes (A qrupu Strep) bakteriyasının səbəb olduğu bakterial anginanın müalicəsində, xüsusilə təkrarlanan hallarda, istifadə edilə bilər.

Sidik yolu infeksiyaları

• Sistit (Sidik kisəsinin iltihabı): Tez-tez sidiyə getmə, sidikdə yanma və ağrı ilə müşayiət olunan sistitin müalicəsində effektivdir.
• Pielonefrit (Böyrək iltihabı): Daha ciddi bir infeksiya olan böyrək iltihabının müalicəsində də həkim nəzarəti altında istifadə oluna bilər.

Dəri və yumşaq toxuma infeksiyaları

• Sellülit: Dərinin və dərialtı toxumaların infeksiyasıdır, qızartı, şişkinlik və hərarətlə özünü göstərir.
• Abseslər və Yaralar: Cərrahi yaraların və ya dəri abseslərinin infeksiyalaşmasında təyin edilə bilər.
• Heyvan Dişləmələri: Bu, Auqmentinin çox vacib bir istifadə sahəsidir. Xüsusilə pişik və it dişləmələri zamanı Pasteurella kimi spesifik bakteriyaların yaratdığı infeksiya riskini azaltmaq üçün profilaktik və ya müalicəvi olaraq seçilən ilk dərmanlardan biridir.

Stomatoloji (Diş) infeksiyalar

• Dental Abses: Diş kökü ətrafında və ya diş ətində yaranan irinli infeksiyalardır. Stomatoloqlar, infeksiyanın çənə sümüyünə və ətraf toxumalara yayılmasının qarşısını almaq üçün Auqmentin təyin edə bilərlər.
• Periodontit (Diş əti xəstəliyi): Ciddi diş əti xəstəliklərində, digər müalicələrlə birlikdə infeksiyanı nəzarət altına almaq üçün istifadə olunur.

Auqmentin necə istifadə olunmalıdır?

Auqmentindən maksimum fayda görmək və riskləri minimuma endirmək üçün ondan düzgün istifadə etmək həyati əhəmiyyət daşıyır.

Dərman forması, dozaj və qəbul qaydası

Auqmentin müxtəlif formalarda mövcuddur:

• Tabletlər: Böyüklər və müəyyən çəkidən yuxarı uşaqlar üçün.
• Oral Suspenziya (Şərbət): Əsasən körpələr və kiçik uşaqlar üçün (toz şəklində olur, su ilə qarışdırılaraq hazırlanır).
• İnyeksiya (Vena daxili): Yalnız xəstəxana şəraitində, ağır infeksiyalar zamanı istifadə olunur.

Dozaj sizin yaşınıza, çəkinizə, böyrək funksiyalarınıza və infeksiyanın şiddətinə görə həkiminiz tərəfindən fərdi olaraq hesablanır.

Qızıl Qayda: Auqmentini mədə-bağırsaq pozğunluqlarını (ürəkbulanma, ishal) minimuma endirmək üçün yeməyin əvvəlində (ilk bir neçə loxma ilə birlikdə) qəbul etmək tövsiyə olunur.

Tablet forması bütöv şəkildə udulmalı, çeynənməməli və ya bölünməməlidir (əgər həkiminiz fərqli tövsiyə etməyibsə). Suspenziya forması istifadə edilməzdən əvvəl mütləq yaxşıca çalxalanmalıdır.

Müalicə müddəti və antibiotik müqaviməti

Müalicə müddəti adətən 5 gündən 14 günə qədər dəyişir. Burada ən çox edilən səhvə diqqət etmək lazımdır:

Müalicə kursunu YARIMÇIQ DAYANDIRMAYIN!

Dərmanı qəbul etməyə başladıqdan 2-3 gün sonra özünüzü daha yaxşı hiss edə bilərsiniz. Bu, dərmanın işlədiyini göstərir, lakin infeksiyanın tamamilə məhv olduğu anlamına gəlmir.

Əgər siz dərmanı vaxtından əvvəl dayandırsanız:

1. Zəif bakteriyalar ölər, lakin ən güclü və müqavimətli bakteriyalar sağ qalar.
2. Bu sağ qalan bakteriyalar sürətlə çoxalar və artıq Auqmentinə qarşı daha da müqavimətli olarlar.
3. Xəstəliyiniz daha ağır formada geri qayıda bilər və gələcəkdə bu antibiotik sizə təsir etməyə bilər.

Bu, “Antibiotik Müqaviməti” adlanan qlobal bir sağlamlıq problemidir. Həkiminizin təyin etdiyi müddət bitənə qədər dərmanı qəbul etməyə davam edin.

Dozanı unutduqda nə etməli?

Əgər bir dozanı qəbul etməyi unutsanız, yadınıza düşən kimi həmin dozanı qəbul edin.

Ancaq növbəti dozanın vaxtına çox az qalıbsa (məsələn, 1-2 saat), unutduğunuz dozanı buraxın və normal cədvəlinizə davam edin. Heç vaxt ikiqat doza qəbul etməyin.

Auqmentin dərmanın əlavə yan təsirləri və risk faktorları

Hər bir effektiv dərman kimi, Auqmentinin də bəzi potensial əlavə yan təsirləri ola bilər.

Tez-tez görülən (yüngül) əlavə təsirlər

• Mədə-bağırsaq pozğunluğu: Ən çox rast gəlinən əlavə təsirdir. Buraya ürəkbulanma, qusma və ishal (diarrhea) daxildir. Auqmentin bağırsaqdakı “yaxşı” bakteriyalara da təsir etdiyi üçün bu hal yaşanır. Yeməklə birlikdə qəbul etmək bu riski azaldır. Bəzən həkimlər probiotiklərin istifadəsini tövsiyə edə bilər (mütləq həkimlə məsləhətləşin).
• Göbələk İnfeksiyaları (Kandidoz): Antibiotiklər normal vaginal və ya ağız florasını pozaraq göbələklərin artmasına səbəb ola bilər. Bu, qadınlarda vaginal qaşınma və axıntı (kandidoz) və ya ağızda ağ ləkələr (süd yarası) şəklində özünü göstərə bilər.

Ciddi əlavə yan təsirlər

Bu hallar nadirdir, lakin baş verdikdə dərhal tibbi yardım tələb edir:

• Şiddətli İshal: Gündə bir neçə dəfə baş verən sulu və ya qanlı ishal, antibiotiklə əlaqəli ciddi bir bağırsaq infeksiyasının (Clostridium difficile) əlaməti ola bilər. Dərhal həkiminizlə əlaqə saxlayın.
• Qaraciyər Problemləri: Nadir hallarda, xüsusilə yaşlılarda və uzun müddət istifadə edənlərdə qaraciyər funksiyalarına təsir edə bilər. Əlamətləri: gözlərin və dərinin saralması (sarılıq), tünd sidik, güclü mədə ağrısı, davamlı ürəkbulanma.

Kimlər auqmentin qəbul etməməlidir? (əks göstərişlər)

Aşağıdakı hallarda Auqmentin istifadəsi təhlükəli ola bilər:

• Penisilin Allergiyası: Əgər sizin penisilinə, amoksisilinə və ya digər beta-laktam antibiotiklərə (məsələn, sefalosporinlər) qarşı məlum allergiyanız varsa, bu dərmanı qətiyyən qəbul etməməlisiniz.
• Keçmişdə Auqmentinə Bağlı Qaraciyər Problemi: Əgər əvvəllər Auqmentin qəbul edərkən sarılıq və ya qaraciyər disfunksiyası yaşamısınızsa.
• İnfeksion Mononukleoz: “Mono” xəstəliyi keçirən şəxslərdə amoksisilin qəbulu ciddi dəri səpgilərinə səbəb ola bilər.
• Ciddi Böyrək Problemləri: Böyrək çatışmazlığı olan xəstələrdə doza mütləq həkim tərəfindən tənzimlənməlidir.

Hamiləlik və südvermə dövründə Auqmentin istifadəsi zərurət olduqda həkim tərəfindən risk/fayda nisbəti dəyərləndirilərək təyin edilə bilər.

Digər dərmanlarla qarşılıqlı təsiri

Auqmentin bəzi digər dərmanlarla qarşılıqlı təsirə girə bilər:

• Qan durulaşdırıcılar (məs, Varfarin): Qanaxma riskini artıra bilər.
• Allopurinol (Podaqra dərmanı): Dəri səpgisi riskini artıra bilər.
• Metotreksat (Revmatizm və xərçəng dərmanı): Toksikliyini artıra bilər.
• Oral Kontraseptivlər (Hamiləlikdən qorunma həbləri): Auqmentin bu həblərin effektivliyini azalda bilər. Müalicə müddətində əlavə qorunma metodundan (məsələn, prezervativ) istifadə etmək tövsiyə olunur.

Həkiminizə istifadə etdiyiniz bütün reseptli, reseptsiz dərmanlar və bitki mənşəli əlavələr barədə məlumat verin.

Tez-tez verilən suallar

1. Auqmentin soyuqdəymə və ya qrip üçün istifadə edilə bilərmi?

Xeyr. Soyuqdəymə və qrip viruslar tərəfindən törədilir. Auqmentin (və bütün digər antibiotiklər) yalnız bakteriyalara təsir edir, viruslara heç bir təsiri yoxdur. Virus infeksiyası zamanı antibiotik qəbul etmək həm faydasızdır, həm də əlavə təsirlərə və antibiotik müqavimətinin artmasına səbəb olur.

2. Auqmentin qəbul edərkən alkoqol içmək olarmı?

Birbaşa ciddi bir qarşılıqlı təsiri olmasa da, alkoqol qəbulu qətiyyən tövsiyə edilmir. Alkoqol dərmanın əlavə təsirlərini (ürəkbulanma, başgicəllənmə) artıra bilər və bədəninizin infeksiya ilə mübarizə qabiliyyətini azalda bilər.

3. Özümü yaxşı hiss edirəmsə, Auqmentin qəbulunu dayandıra bilərəm?

Qətiyyən XEYR. Bu, antibiotik istifadəsində edilən ən böyük səhvdir. Həkiminizin təyin etdiyi müalicə kursunu tam bitirməlisiniz. Əks halda, infeksiyanın təkrarlanması və antibiotikə müqavimətli bakteriyaların yaranması riskini artırırsınız.

4. Stomatoloq (diş həkimi) Auqmentin təyin edə bilərmi?

Bəli. Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, Auqmentin dental abseslər və diş əti infeksiyaları kimi stomatoloji problemlərdə çox təsirlidir. Stomatoloqlar bu dərmanı tez-tez təyin edirlər.

5. Auqmentin ishal yaradırsa nə etməliyəm?

Əgər ishal yüngül və dözüləndirsə, dərmanı yeməklə qəbul etdiyinizdən əmin olun və bol maye için. Həkiminizlə probiotik istifadəsi barədə məsləhətləşə bilərsiniz. Əgər ishal şiddətlidirsə (gündə 6-8 dəfədən çox), sulu və ya qanlıdırsa, dərhal həkiminizlə əlaqə saxlayın.

Mühüm Xəbərdarlıq və Çağırış: Bu məqalə yalnız məlumatlandırma məqsədi daşıyır və peşəkar tibbi məsləhəti, diaqnozu və ya müalicəni əvəz etmir.

Səhhətinizlə bağlı hər hansı bir narahatlığınız varsa, simptomlar yaşayırsınızsa və ya sizə Auqmentin təyin olunubsa, mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.

Qeyd: Özbaşına müalicə sağlamlığınız üçün ciddi təhlükələr yarada bilər.