Hamiləlik dövrü bir çox qadın üçün xüsusi və həyəcanlı bir proses ola bilər, ancaq bununla yanaşı dəri problemlərini də gətirə bilər.
Hamiləlikdə tez-tez görülən dəri problemləri arasında akne, hamiləlik maskası (melazma), quruluq və qaşınma kimi vəziyyətlər ön plana çıxır.
Hormonal dəyişikliklər, artan qan dövranı və dəridəki genişlənən sahələr bu cür problemlərə səbəb ola bilər.
Bu dəri dəyişiklikləri adətən doğumdan sonra öz-özünə keçsə də, bəziləri daha uzun müddət davam edə bilər. Hamiləlikdə dəri problemləri ilə başa çıxmaq üçün düzgün baxım rutinlərini tətbiq etmək, həkiminizdən məsləhət almaq və sağlam qidalanmaq mühüm rol oynayır.
Hamiləlik maskası
Hamiləlik zamanı tez-tez görülən dəri problemlərindən biri olan hamiləlik maskası, tibb dilində melazma kimi tanınır. Melazma adətən hormonal dəyişikliklərin təsiri ilə ortaya çıxan bir vəziyyətdir və adətən üz bölgəsində əlamətlər göstərir.
Hamiləlik zamanı estrogen və progesteron kimi hormonlardakı dalğalanmaların təsiri ilə dərinin piqmentasiyasında dəyişikliklər ola bilər və bu da hamiləlik maskasına səbəb ola bilər.
Bu vəziyyət adətən alın, yanaqlar və yuxarı dodaq kimi bölgələrdə tünd ləkələrin əmələ gəlməsi şəklində özünü göstərir. Melazma adətən hamiləlik dövründə ortaya çıxsa da, hamiləlikdən sonra da davam edə bilər.
Günəş işığına məruz qalma, hormon müalicələri, genetik meyillik kimi səbəblər də melazmanın şiddətini təsir edə bilər. Hamiləlik maskası adətən zərərsiz bir vəziyyətdir, ancaq qadınlar estetik baxımdan narahatlıq hiss edə bilərlər.
Melazma ilə başa çıxmaq üçün günəşdən qoruyucu istifadə etmək, müntəzəm olaraq dərini nəmləndirmək, dermatoloq tövsiyəsi ilə düzgün məhsulları istifadə etmək və mümkünsə ağır makiyajlardan qaçınmaq tövsiyə olunur.
Melazma müalicəsi üçün müxtəlif krem və prosedurlar mövcuddur, ancaq hamiləlik zamanı bu müalicələr istifadə edilərkən diqqətli olunmalı və mütləq mütəxəssis həkim tövsiyələri izlənilməlidir.
Quruluq
Hamiləlik dövründə tez-tez görülən dəri problemlərindən biri də quruluqdur. Hormonal dəyişikliklərin təsiri ilə dəri daha az nəm tutma meyli göstərə bilər və quruluq problemi ortaya çıxa bilər.
Bu vəziyyət adətən qaşınma, qabıqlanma və gərginlik hissi kimi əlamətlərlə özünü göstərə bilər. Quruluq ilə başa çıxmaq üçün nəmləndirici və nəm balansını təmin edən məhsullar seçilməlidir.
Dəri təmizliyi üçün ətir və spirt ehtiva etməyən məhsullar istifadə edilməli, isti su ilə duş qəbulu məhdudlaşdırılmalı və nəmləndirici losyonlar müntəzəm olaraq tətbiq edilməlidir.
Çox su içmək də dərinin nəm balansını qorumağa kömək edə bilər. Hamiləlikdə dəri quruluğu ilə mübarizə apararkən diqqət edilməsi lazım olan nöqtələr vardır. Məsələn, dəri baxım məhsullarının tərkibinə diqqət edilməli və həkim təsdiqi olmayan məhsullar istifadə edilməməlidir.
Həmçinin, xüsusilə quru və həssas dəriyə sahib olanlar daha çox diqqət göstərməli və dəri sağlamlığını qorumaq üçün lazımi tədbirləri almalıdırlar.
Qaşınma
Hamiləlik dövründə qadınlar bəzi dəri problemləri ilə qarşılaşa bilərlər. Bu problemlərdən biri də qaşınmadır. Hamiləlik hormonlarındakı dəyişikliklər və dəridəki artan gərginlik səbəbindən qaşınma tez-tez görülə bilər.
Qaşınmanın ən geniş yayılmış səbəbləri arasında quruluq, dəridə gərginlik, allergik reaksiyalar, ekzema və ya dəri infeksiyaları yer alır. Qaşınma problemi ilə qarşılaşan hamilə qadınlar üçün nəmləndirici istifadəsi olduqca vacibdir.
Dərini nəmləndirmək qaşınmanı azalda bilər və rahatladıcı təsir yarada bilər. Həmçinin, qaşınmanın şiddətli olduğu hallarda həkimə müraciət etmək və lazımi müalicəni almaq da vacibdir.
Hamiləlikdə dəri qaşınması adətən zərərsiz olsa da, bəzən ciddi bir vəziyyətin əlaməti ola bilər. Bu səbəbdən, qaşınmaya müşayiət edən digər əlamətlər varsa və ya qaşınma çox şiddətlidirsə, mütləq bir səhiyyə mütəxəssisinə müraciət edilməlidir.
Bu məlumatlar işığında, hamiləlikdə tez-tez görülən dəri problemlərindən biri olan qaşınma ilə başa çıxmaq üçün düzgün baxım və lazım gələrsə həkim nəzarəti vacibdir.
Sızanaq
Hamiləlikdə tez-tez görülən dəri problemlərindən biri də sızanaqlardır. Xüsusilə hormonal dəyişikliklər və artan yağ istehsalı səbəbindən hamiləlik dövründə bir çox qadın sızanaq problemi ilə qarşılaşa bilər.
Sızanaqlar adətən üz, arxa və döş qəfəsi bölgəsində ortaya çıxır və bəzən qaşınmaya və ya ağrıya səbəb ola bilər. Sızanaqlar ilə başa çıxmaq üçün həkim məsləhəti almaq vacibdir, çünki hamiləlikdə istifadə edilə bilən dəri baxım məhsulları məhdud ola bilər.
Adətən sızanaq müalicəsində təhlükəsiz olan məhsullar arasında dəri təmizliyi üçün həssas məhsullar, nəmləndiricilər və günəş qoruyucuları yer alır.
Bəzi hallarda isə həkimlər tərəfindən təhlükəsiz hesab edilən topikal müalicələr və ya reseptli dərmanlar istifadə edilə bilər. Qidalanma nizamına diqqət etmək, dərini təmiz saxlamaq, uyğun məhsulları istifadə etmək və stressdən uzaq durmağa çalışmaq da sızanaq əmələ gəlməsini azaltmaqda kömək edə bilər.
Ancaq hər hansı bir məhsul və ya müalicə üsulunu istifadə etməzdən əvvəl mütləq bir mütəxəssisə müraciət etmək vacibdir. Hamiləlik dövründə sızanaq problemi yaşayan qadınların özbaşına müalicə cəhdlərindən çəkinmələri tövsiyə olunur.
Çatlar
Hamiləlik bir çox qadın üçün gözəl bir səyahətdir, ancaq bədəndə çatlar kimi geniş yayılmış dəri problemləri də daxil olmaqla müxtəlif dəyişikliklərə də səbəb ola bilər. Striae gravidarum olaraq da tanınan çatlar, hamiləlik zamanı ən geniş yayılmış dəri problemlərindən biridir.
Dəridə əmələ gələn bu uzun, dar xətlər, zolaqlar və ya cızıqlar, bədən böyüyən körpəyə uyğunlaşmaq üçün sürətlə böyüdükcə adətən qarın, döşlər, omba və budlarda görülür.
Çatlar hamiləlik zamanı sürətli çəki artımı və uterusun genişlənməsi səbəbindən dərinin həddindən artıq gərilməsi ilə əmələ gəlir. Gərilmə dəridəki kollagen və elastin liflərinin parçalanmasına və bu izlərin əmələ gəlməsinə səbəb olur.
Əvvəlcə qırmızı, bənövşəyi və ya çəhrayı rəngdə görünsələr də, adətən zamanla daha açıq tona çevrilir və ya gümüşü ağ olurlar.
Bütün hamilə qadınların çat inkişaf etdirməyəcəyini, genetik, dəri tipi və nəm səviyyələrinin onların əmələ gəlməsində rol oynadığını unutmamaq vacibdir. Sağlamlığınıza zərər verməsələr də, çatlar özgüvəninizi təsir edə bilər.
Varislər
Varislər hamiləlik dövründə tez-tez görülən dəri problemlərindən biridir. Adətən ayaqlarda görülən bu damar genişlənmələri, hormonal dəyişikliklər, artan qan həcmi və böyüyən uşaqlıq səbəbindən əmələ gələ bilər. Hamiləlikdə varislərin əmələ gəlmə ehtimalı adətən ikinci trimestrdə artır. Varislər adətən bənövşəyi, mavi və ya qırmızı rəngdə aydın damarlar olaraq görülür. İrəliləyən hallarda ağrı, qaşınma, şişlik və hətta dəri xoralarına səbəb ola bilər.
Hamiləlikdə varis əmələ gəlməsinin qarşısını almaq və ya mövcud varisləri yüngülləşdirmək üçün aşağıdakı üsullar tövsiyə edilə bilər:
- Müntəzəm idman etmək, xüsusilə gəzmək və üzmək kimi fəaliyyətlər qan dövranını artıraraq varis əmələ gəlməsinin qarşısını ala bilər.
- Uzun müddət ayaqda qalmaqdan çəkinmək və ayaqları dincəldirmək üçün ara-sıra istirahət fasiləsi vermək.
- Ayaqları yüksək vəziyyətdə saxlamaq, bu qan dövranını yaxşılaşdıra bilər.
- Varis corabları və ya ayaqları saran sıxıcı geyimlər istifadə etmək varisləri yüngülləşdirə bilər.
Hamiləlikdə varislər adətən doğumdan sonra öz-özünə azalır, ancaq şiddətli olanlar üçün həkim tərəfindən müalicə variantları qiymətləndirilə bilər. Bu səbəbdən, hamiləlikdə varis əmələ gəlməsinin qarşısını almaq və simptomları yüngülləşdirmək üçün həyat tərzi dəyişiklikləri və həkim tövsiyələrinə uyğunluq vacibdir.
Ekzema
Ekzema hamiləlik dövründə qadınlar arasında tez-tez görülən dəri problemlərindən biridir. Adətən qaşınma, qızarmış və qabarıqlıq kimi əlamətlərlə özünü göstərən ekzema, dəridəki nəm balansızlığı və immunitet sisteminin zəifləməsi nəticəsində ortaya çıxa bilər.
Hamiləlikdəki hormonal dəyişikliklər də ekzema əmələ gəlməsini tetikləyə bilər. Ekzema adətən həssas bölgələrdə, xüsusilə üz, boyun, döş və qarın kimi bölgələrdə görülə bilər.
Dəri quruluğu, allergik reaksiyalar, stress və həddindən artıq tərləmə ekzemanın şiddətini artıra bilər. Hamiləlik dövründə ekzema ilə başa çıxmaq üçün diqqət edilməsi lazım olan bəzi vacib nöqtələr mövcuddur.
İlk olaraq, təbii və hipoallergenik məhsullar istifadə etmək ekzemanı yüngülləşdirə bilər. Dərini nəmləndirmək və quruluğun qarşısını almaq da ekzemanın şiddətini azaltmağa kömək edə bilər.
Həmçinin, alergen maddələrdən uzaq durmaq, stressdən qaçınmaq və dərini həddindən artıq isti və soyuqdan qorumaq ekzema əlamətlərini nəzarət altında saxlamağa kömək edə bilər.
Ekzema şiddətli olarsa, mütləq bir dermatoloqa müraciət edilməli və lazımi müalicə üsulları tətbiq edilməlidir.
Göbələk infeksiyaları
Hamiləlik dövründə hormonal dəyişikliklər və immunitet sistemindəki zəifləmə səbəbindən dəridə müxtəlif problemlər ortaya çıxa bilər. Bu problemlərdən biri də göbələk infeksiyalarıdır.
Göbələk infeksiyaları adətən bədənin nəmli bölgələrində, xüsusilə də qasıqlarda, qoltuq altlarında və məmələrdə ortaya çıxır. Bunun səbəbi bu bölgələrin hamiləlik dövründə artan tərləmə və nəm səviyyələrinə məruz qalmasıdır.
Göbələk infeksiyaları adətən qaşınma, qızarmış, qabarma və pis qoxu kimi əlamətlərlə özünü göstərir. Bu əlamətlər adətən yüngül ola bilər, ancaq müalicə edilməzsə yayıla bilər və daha ciddi vəziyyətə çevrilə bilər.
Hamiləlikdə göbələk infeksiyaları ilə qarşılaşıldıqda mütləq bir səhiyyə mütəxəssisinə müraciət edilməli və uyğun müalicə üsulları tətbiq edilməlidir. Göbələk infeksiyaları ilə mübarizə aparmaq üçün dərinin təmiz və quru saxlanması vacibdir.
Pambıq və bol geyimlər üstünlük verilməli, nəmli qalmaqdan çəkinilməlidir. Müalicəyə əlavə olaraq, probiotiklər və təbii antibakterial kremlər də istifadə edilə bilər. Ancaq müalicə üsulları mövzusunda mütləq mütəxəssis həkimə müraciət edilməlidir.
Tez-tez verilən suallar
Hamiləlikdə dəri problemləri nələrdir?
Hamiləlikdə tez-tez görülən dəri problemləri arasında akne, melazma (hamiləlik maskası), qaşınmaya səbəb olan qarın və hamiləlik çatı yer alır. Bunlar hormonal dəyişikliklərdən qaynaqlanan geniş yayılmış dəri problemləridir.
Hamiləlikdə akne problemi ilə necə başa çıxıla bilər?
Hamiləlikdə akne probleminin müalicəsində dəri baxım məhsullarının seçiminə diqqət etmək vacibdir. Həkimizin tövsiyə etdiyi təhlükəsiz məhsulları istifadə edə bilər və dəri təmizliyinə diqqət göstərə bilərsiniz. Həmçinin sağlam qidalanma vərdişlərinə diqqət etmək və çox su içmək də akne problemini azaltmağa kömək edə bilər.
Qaşınmaya səbəb olan qarın problemini necə yüngülləşdirə bilərəm?
Hamiləlikdə qarındakı qaşınma adətən dərinin gərilməsi və quruması nəticəsində ortaya çıxır. Qaşınmanı yüngülləşdirmək üçün nəmləndirici kremlər istifadə edə bilərsiniz. Qaşınan bölgəni ovuşdurmaqdan çəkinərək, yumşaq toxunuşlarla nəmləndirici tətbiq edə bilərsiniz. Həkimizin tövsiyələrini də nəzərə almanız vacibdir.
Hamiləlik çatlarının qarşısı necə alına bilər?
Hamiləlik çatları adətən qarın bölgəsində, döşlərdə və ombalarda görülən xətlərdir. Çatların qarşısını almaq üçün dəri nəmləndiriciləri istifadə edə bilər və çox su içməyə diqqət göstərə bilərsiniz. Həmçinin müntəzəm idman etmək və sağlam qidalanmaq da çat əmələ gəlməsini azaltmağa kömək edə bilər.
Hamiləlikdə dərimi necə qoruya bilərəm?
Hamiləlikdə dərinizi qorumaq üçün günəş şüalarına qarşı qoruyucu istifadəsinə diqqət etməlisiniz. Həmçinin dərinizi nəmləndirici məhsullarla qidalandıraraq dəri sağlamlığınızı qoruya bilərsiniz. Təmizlik məhsullarında və kosmetiklərdə etibarlı markaları üstün tutmaq da dərinizi qorumanıza kömək edə bilər.
Hamiləlikdə hansı dəri baxım məhsullarını istifadə edə bilərəm?
Hamiləlikdə dəri baxımı üçün istifadə edilən məhsulların təhlükəsiz olmasına diqqət etmək vacibdir. Həkimizin tövsiyə etdiyi markaları üstün tuta bilərsiniz. Dəri baxım məhsullarında paraben, qurğuşun və retinoid kimi zərərli tərkibləri araşdırmalı və bu tərkiblərdən çəkinməlisiniz.
Hamiləlikdə dəri problemləri üçün hansı vaxt həkimə müraciət etməliyəm?
Hamiləlikdə dəri problemləri yaşadığınız zaman, xüsusilə qaşınma, qızarmış, şişlik kimi şikayətləriniz varsa həkimizə müraciət etməyiniz vacibdir. Həkimiz lazımi qiymətləndirmələri aparaq sizə uyğun müalicə və baxım üsullarını tövsiyə edəcəkdir.
