Burun əməliyyatı, tibbi adı ilə rinoplastika həm estetik, həm də funksional məqsədlərlə aparılan cərrahi müdaxilədir.
Günümüzdə ən çox tətbiq olunan estetik əməliyyatlardan biri olan rinoplastika, şəxsin üz quruluşuna uyğun görünüş qazandırarkən, eyni zamanda nəfəs alma problemlərinə də həll təklif edə bilir.
Rinoplastika nədir və hansı məqsədlərlə aparılır?
Rinoplastika, burnun forma və ölçülərinin cərrahi üsullarla yenidən qurulması prosesidir. Burun estetikası adətən əyri burun, geniş burun, burun ucunun düşkünlüyü kimi struktur problemlərini düzəltmək məqsədilə aparılır.
Eyni zamanda travma sonrası deformasiyalar və ya doğuşdan olan anomalilər səbəbindən də tətbiq oluna bilər.
Həm qadınlar, həm kişilər üçün uyğun olan bu proseslə şəxsin üz xətləri ilə uyğun və estetik burun görünüşü təmin edilir.
Rinoplastika əməliyyatı kimlərə uyğundur?
Burun estetikası kimlərə uyğundur sualının cavabı; burnunun formasından razı olmayan, funksional olaraq nəfəs alma problemi yaşayan və ümumi sağlamlıq vəziyyəti uyğun olan fərdlərdir.
Adətən rinoplastika əməliyyatı üçün yaş həddi 18 olaraq qəbul edilir. Ancaq bəzi hallarda, xüsusilə nəfəs alma problemlərində daha erkən yaşlarda da proses tövsiyə oluna bilər.
Əyri burun estetikası və ya burun ucu estetikası kimi hədəfə yönəlmiş müdaxilələrlə şəxsə xüsusi planlaşdırma aparılır.
Rinoplastika burun əməliyyatı hansı həkim tərəfindən aparılır?
Burun estetikası əməliyyatları, qulaq burun boğaz (QBB) və ya plastik rekonstruktiv və estetik cərrahlar tərəfindən aparılmaqdadır.
Rinoplasikta növləri və texnikaları
Rinoplastika tətbiqləri şəxsin ehtiyaclarına və burnun struktur xüsusiyyətlərinə görə müxtəlif texnikalarla həyata keçirilə bilər.
Cərrahın seçiminə, xəstənin burun quruluşuna və istənilən nəticəyə görə açıq, qapalı və ya piezo kimi üsullar seçilə bilər.
Hər texnikanın özünəməxsus üstünlükləri və məhdudiyyətləri mövcuddur. Bu səbəbdən proses öncəsi ətraflı qiymətləndirmə böyük əhəmiyyət daşıyır.
Açıq rinoplastika əməliyyatı texnikası
Açıq burun əməliyyatı, burun dəlikləri arasındakı dəri hissəsinə kiçik bir kəsik aparılaraq həyata keçirilən bir rinoplastika texnikasıdır. Bu üsul sayəsində cərrah burun daxili strukturlarını birbaşa görə və ətraflı müdaxilələr apara bilər.
Xüsusilə əvvəllər əməliyyat olmuş və ya ciddi forma pozğunluğu olan xəstələrdə seçilən bu texnika, burun estetikası necə aparılır sualına veriləcək ən əhatəli cavablardan biridir.
Açıq burun əməliyyatı simmetriya düzəltməsi və burun ucu formalaşdırılması kimi həssas proseslər üçün üstünlük təklif edir.
Qapalı burun Əməliyyatı
Qapalı burun əməliyyatı burun dəlikləri içindən aparılan kəsiklərlə həyata keçirilən, xaricdən görünən iz buraxmayan bir texnikadır. Bu üsuldə sağalma müddəti adətən daha sürətlidir və ödem daha az yaranır.
Qapalı burun əməliyyatı xüsusilə burnunda böyük struktur dəyişikliyi aparılması tələb olunmayan xəstələr üçün ideal seçimdir.
Bundan əlavə bu texnika, burun estetikası sağalma prosesi baxımından daha rahat təcrübə təqdim edə bilir.
Piezo üsulu rinoplastika nədir?
Bu üsul, ultrasəs dalğaları ilə işləyən xüsusi cihazlar sayəsində burun sümüklərini toxumaya zərər vermədən formalaşdırma imkanı təklif edir.
Ənənəvi rinoplastika üsullarından fərqli olaraq piezo texnikası ətraf toxumlarda minimum travma yaradır və bu da həm ödemin, həm də qanaxmaların daha az olmasını təmin edir.
Burun estetikası sonrası ödem və sağalma prosesi bu üsuldə adətən daha qısadır.
Burun ucuna yönəlik estetik tətbiqlər
Burun ucu estetikası, burnun ümumi quruluşu uyğun olan, ancaq yalnız ucunda düşkünlük, genişlik və ya forma pozğunluğu olan şəxslər üçün seçilən bir tətbiqdir.
Adətən qapalı texnika ilə aparılan bu müdaxilə üz estetikasını böyük ölçüdə təsir edən burun ucu formunun daha balanslaşmış vəziyyətə gətirilməsini hədəfləyir.
Burun ucuna aparılan müdaxilələr daha qısa müddətdə sağalma və daha az komplikasiya riski ilə ön plana çıxır. Bu üsullar xüsusilə estetik burun görünüşü əldə etmək istəyən, ancaq əhatəli əməliyyat istəməyən xəstələr üçün idealdır.
Rinoplastika prosesi
Rinoplastika, şəxsə xüsusi planlaşdırma tələb edən bir prosesdir. Uğurlu burun estetikası nəticəsi əldə etmək üçün əməliyyat öncəsindən başlayaraq bütün mərhələlərin diqqətlə idarə edilməsi lazımdır.
Uyğun namizədlərin müəyyən edilməsi, cərrahın gözləntiləri doğru təhlil etməsi və texniki seçimlər bu prosesin əsas strukturlarını təşkil edir.
Burun əməliyyatı öncəsi qiymətləndirmə və hazırlıq
Rinoplastika əməliyyat öncəsində xəstə ətraflı müayinəyə alınır, nəfəs alma funksiyaları və burun quruluşu qiymətləndirilir. Bu mərhələdə şəxsin üz nisbətləri, estetik gözləntiləri və varsa sağlamlıq problemləri nəzərə alınaraq plan yaradılır.
Bundan əlavə əməliyyatdan öncəki günlərdə qan durulaşdıran dərmanlardan çəkinilməli, siqaret istifadəsi azaldılmalı və həkim tövsiyələri dəqiqliklə tətbiq edilməlidir.
Rinoplastika necə aparılır?
Proses, açıq və ya qapalı texnika ilə həyata keçirilə bilər. Sümük və ya qığırdaqla müdaxilə ediləcəksə lazımi düzəlişlər aparılır və sonra burun yenidən formalaşdırılır.
Bəzi xəstələrdə septum əyrililiyi kimi nəfəs alma problemləri də eyni seansda həll edilə bilər. Əməliyyat ümumi anesteziya altında tətbiq edilir və proses zamanı estetik narahatlıqlar qədər funksional sağlamlıq da nəzərə alınır.
Rinoplastika burun əməliyyatı neçə saat çəkir?
Sadə burun ucu estetikası təxminən 1 saat çəkə bilər, sümük və qığırdaq müdaxilələrini ehtiva edən ətraflı əməliyyatlar 2 ilə 3 saat arasında tamamlana bilər. Eyni seansda nəfəs alma problemləri aradan qaldırılırsa müddət bir qədər də uzaya bilər.
Əməliyyat müddəti cərrahın təcrübəsi, tətbiq olunan texnika və xəstənin anatomik xüsusiyyətlərinə görə fərqlənə bilər.
Burun əməliyyatı sonrası xəstəxanada qalış müddəti
Ümumi olaraq burun estetikası sonrası xəstəxanada qalış müddəti 1 gündür. Komplikasiya riski aşağı isə və xəstə özünü yaxşı hiss edirsə eyni gün buraxılış da mümkündür.
Rinoplastika əməliyyatı sonrası müşahidə prosesi adətən bir neçə saatlıq təqiblə məhdudlaşır. Bu prosesdə xəstənin təzyiqi, qanaxması və nəfəs alma vəziyyəti izlənilir. Buraxılışdan sonra evdə istirahət və burun travmalarından qorunma böyük əhəmiyyət daşıyır.
Burun əməliyyatı sonrası sağalma prosesi
Burun estetikası sağalma prosesi tətbiq olunan texnikaya, burun quruluşuna və şəxsin bədən xüsusiyyətlərinə görə fərqlənə bilər. Adətən ilk həftələrdə ödem, şişkinlik və qanaxma kimi müvəqqəti təsirlər görülür.
Tam sağalma və son estetik görünüşün oturması isə bir neçə ayı bula bilər. Bu prosesin sağlam keçməsi üçün həkim tövsiyələrinə əməl edilməsi böyük əhəmiyyət daşıyır.
Rinoplastika əməliyyatı sonrası ilk həftə
Sağalma prosesinin ən həssas dövrü olan ilk həftə boyunca xəstə çox istirahət etməli və baş yuxarıda olacaq şəkildə yatmalıdır. Burun üzərinə qoyulan atel adətən 7-ci gün ətrafında çıxarılır.
İlk həftə içində burun estetikası sonrası ödem və yüngül qanaxmalar görülə bilər. Ağrı adətən yüngül səviyyədədir və reçetə edilən ağrı kəsicilərlə nəzarət altına alına bilər. Bu dövrdə soyuq kompres tətbiqləri ödemi azaltmağa kömək edir.
Burun Əməliyyatı Sonrası Qanaxma və Şişkinliklər
Burun əməliyyatı sonrası qanaxma adətən göz ətrafında meydana çıxır və əksər xəstədə bir neçə gün içində rəng dəyişərək yox olur. Şişkinliyin dərəcəsi şəxsdən şəxsə dəyişsə də ilk 48 saat içində artış göstərə bilər. Bu əlamətlər burun estetikası sonrası sağalma prosesinin təbii hissəsidir və əksəriyyətlə ilk 10 gün içində aydın şəkildə azalır. Soyuq tətbiqlər, baş yuxarıda yatmaq və duz istehlakını azaltmaq sağalmanı sürətləndirir.
Burun estetikası əməliyyatı neçə gündə sağalır?
Burun estetikası əməliyyatı neçə gündə sağalır sualının cavabı şəxsdən şəxsə fərqlənən göstərsə də adətən 7-10 gün içində sosial həyata qayıdış mümkündür. Ancaq burnun son halına çatması 6 ay ilə 1 ili bula bilər.
Bu prosesdə xüsusilə burun ucundakı formalaşma daha uzun çəkə bilər. İlk 1 ay içində ağır məşqlərdən çəkinilməli, günəşdən qorunmalı və buruna zərbə almaması üçün diqqət göstərilməlidir.
Rinoplastika əməliyyatı üçün uyğun yaş nə zamandır?
Burun əməliyyatı yaş həddi adətən qadınlarda 16-17, kişilərdə isə 17-18 yaş olaraq müəyyən edilmişdir. Bu yaşlardan sonra sümük inkişafı böyük ölçüdə tamamlandığı üçün rinoplastika daha təhlükəsiz şəkildə tətbiq edilə bilər.
Ancaq üz inkişafının fərdi fərqliliklər göstərə biləcəyi unutulmamalı, qərar cərrahi qiymətləndirmə nəticəsində verilməlidir.
Burun əməliyyatı kimlərə olmaz?
Fiziki inkişafını tamamlamamış fərdlər, ciddi xroniki xəstəliyi olanlar, qanaxma pozğunluğu olanlar və ya cərrahın tövsiyələrini təqib edə bilməyəcək vəziyyətdə olanlar bu əməliyyat üçün uyğun namizədlər deyillər.
Bundan əlavə estetik gözləntisi real olmayan fərdlərdə də cərrah əməliyyatı tövsiyə etməyə bilər. Bu tip hallarda xəstə psixoloji dəstək yönləndirməsi ilə prosesə hazırlana bilər.
Burun əməliyyatı sonrası diqqət edilməsi lazım olanlar
Burun estetikası sonrası diqqət edilməsi lazım olanlar arasında ilk sırada buruna zərbə almaması üçün diqqət göstərmək gəlir. İlk həftələrdə baş yuxarıda yatmaq, ağır məşqlərdən çəkinmək, günəşdən qorunmaq və həkimin verdiyi dərmanları müntəzəm istifadə etmək sağalma prosesini dəstəkləyir.
Bundan əlavə burun içinə basılmamalı, sümkürülməməli və eynək istifadəsinə bir müddət fasilə verilməlidir. Sağalma prosesində səbr və nizam çox vacibdir.
Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.